Hoe moet ik mijn tanden poetsen om mijn gebit gezond te houden?

De juiste verzorging van de mond is een van de belangrijkste dagelijkse bezigheden om je lijf gezond te houden, daadwerkelijk passeert bijna alles waarmee we ons lichaam voeden de mondholte.

Onze tanden en kiezen zijn verantwoordelijk voor het afbijten en klein maken van ons eten maar hebben ook een belangrijke functie bij het praten en uiteraard ook voor de esthetiek van ons gelaat. Het bot en het tandvlees houden de tanden en kiezen in de kaken vast en het slijmvlies en de speekselklieren verzorgen de mondholte met vocht en belangrijke stoffen voor het verteren van het voedsel en het herstellen van de gebitselementen na een zuuraanval. De tong is belangrijk voor het slikken, praten en proeven. Het niet gezond functioneren van alleen maar een van deze onderdelen kan al voor problemen en ziektes in het hele lichaam zorgen. Hierbij is onder andere te denken aan problemen met de spijsvertering, ontstekingen door het hele lichaam heen, zelfs hart- en vaatziekten, diabetes en erectiestoornissen schijnen in verband te staan met een slecht onderhouden gebit.

Daarom willen wij in deze blog het mysterie van het  juiste tandenpoetsen oplossen.

Het juiste tandenpoetsen oftewel mondpoetsen bestaat eigenlijk uit 3 onderdelen welke hier stap voor stap uitgelegd worden.

1. het reinigen van de tussenruimtes van de tanden en kiezen oftewel de vlakken waar zij tegen elkaar aanstaan
2. het reinigen van de kauwvlakken en de vlakken naar de wang en de tong/gehemelte toe
3. het reinigen van de tong

Stap 1.

Rond 40 procent van het tandoppervlak hoort bij de tussenruimtes (interdentale/ approximale ruimte), daar komt een gewone tandenborstel helaas niet bij. Dus door tanden poetsen met een gewone tandenborstel alleen blijven 40 procent van het tandoppervlak vies.
Dit is de reden waarom de meeste cariës en de ergste tandvleesontstekingen precies op deze plekken ontstaan. Daarom is het heel belangrijk om ook deze gebieden goed schoon te houden.
Het advies is om elke avond voor het tanden poetsen met bij voorkeur een interdentaal borsteltje (ragertje) alle tussenruimtes te poetsen. Deze borsteltjes zijn er in verschillende vormen, materialen en maten en zijn bijna overal te koop. Belangrijk is, dat voor het goede maat gekozen word, bij het inbrengen in de tussenruimte moet u met het borsteltje wat weerstand voelen. Uw tandarts of assistente kan u met het vinden van de juiste maat en het aanleren van de goede techniek helpen.
In het begin kan het tandvlees nog wat bloeden tijdens het reinigen. Dat is normaal als het een tijd niet gedaan is, dan is namelijk het tandvlees ontstoken wat zich onder andere door bloedend tandvlees uit. Maar als het dagelijks gedaan wordt moet dit snel stoppen.

Er bestaan nog andere hulpmiddelen dan ragertjes om interdentaal te reinigen. Ten eerste hebben wij nog flossdraad, het is voor de meeste ruimtes gewoon weg te dun en heeft daardoor weinig reinigingseffect. Daarnaast kan het ook niet bij spalkjes (door orthodontist aangebrachte draadjes achter het fronttandgebied) gebruikt worden. Alleen bij hele strakke contacten met nog weinig tandvleesverlies, dus op de plekjes waar geen kans bestaat om met ragertjes ertussen te komen (meestal bij jonge mensen) is flossdraad een goed alternatief.
Dan bestaan er nog stokertjes die voor het eruit halen van vervelende etensrestjes direct na het eten voldoen, maar voor de grondige reiniging `s avonds minder geschikt zijn.
Tenslotte bestaan er nog apparaturen zoals een waterpik of airflos die beloven door middel van water of mondspoeloplossing tussen de tussenruimtes te spuiten een optimale reiniging te bereiken. Helaas kan dit alleen maar als extraatje beschouwd worden, maar het kan niet het ragertje of flossdraadje vervangen.

Stap 2

Het poetsen met de tandenborstel kan of met een elektrische of een handtandenborstel gebeuren. Op de juiste manier gebruikt kunnen allebei tot een perfect resultaat lijden.
Er zijn een paar dingen waar op gelet moet worden.
Twee keer per dag poetsen zou voor iedereen een gewoonte moeten zijn, bijzonders ‘s avonds wordt het gedaan voordat u naar bed gaat.
Het is belangrijk een zachte tot middelharde borstel te gebruiken (liever geen harde). Na 3 maanden is deze versleten en moet vervangen worden. Sommige mensen scrubben heel hard en dan krijg je al na korte tijd borstelhaartjes die alle kanten op staan. Als dit zo is weet je, dat je een nieuwe borstel moet kopen en wat aan je poetsgedrag moet veranderen. Er mag namelijk niet met te veel druk geborsteld worden.
Het is gunstig niet alleen de tanden maar ook het tandvlees te poetsen oftewel masseren. Hierbij word per tand van het tandvlees naar de tand, dus van rood naar wit, geborsteld – zowel aan de buiten- alsook aan de binnenkant. Let op, niet de kauwvlakken vergeten! Hoeveel minuten je poetst is niet zo belangrijk, als je maar alle elementen van alle kanten grondig schoon maakt. Bij de ene duurt dit 3 minuten bij de ander 2 minuten. De tandpasta na het poetsen het liefst alleen maar uitspugen en niet doorslikken, achteraf spoelen hoeft niet, dan kunnen de therapeutische stoffen uit de tandpasta beter inwerken.

Stap 3

De tong neemt een grote ruimte in in onze mond. Er zitten talrijke smaakpapillen op, genoeg oppervlak voor bacteriën om te vermenigvuldigen. Sommige bacteriën produceren zwavelverbindingen welke een hoofdoorzaak van slechte adem zijn. Om deze bacteriën en plaque te minimeren is het belangrijk om ook de tong te poetsen. Dit kan gewoon met de tandenborstel of een tongschaper.

Tenslotte nog een paar worden over tandpasta.

Er zijn ontelbaar veel producten op de markt en elk belooft het ultieme poetsresultaat en de ultieme bescherming.
Maar eerlijk gezegd  kunnen wij helaas ook niet zeggen welke de beste tandpasta is. We zullen hieronder even een paar toelichtingen geven, die de keuze wellicht wat makkelijker maken.
De hoofdbestanddelen van tandpasta zijn schuurmiddelen, schuimmiddelen, smaakstoffen, bevochtigers, conserveringsmiddelen en stoffen voor therapeutische doeleinden zoals fluoride of antibacteriële stoffen en hier ligt vaak ook het verschil tussen de verschillende soorten tandpasta.
Het advies is om voor een tandpasta met minimum 1500 ppm fluoride te kiezen, voor kinderen, tot de eerste blijvende kies is door gekomen, is 500 ppm fluoride de standaard (voor meer informatie over fluoride lees ook de blog “Is fluoride giftig?”).
Whitening tandpasta bevat vaak nog agressievere schuurmiddelen, waardoor het glazuur aangetast kan worden. Bovendien heeft het geen noemenswaardig effect op de kleur van de tanden dus hier is het advies om het niet of als het toch nodig geacht wordt maar één keer daags te gebruiken.
Voor erg gevoelige tanden en kiezen bestaan tal van verschillende tandpasta’s. Als u hier last van hebt raadpleeg dan ook uw tandarts, vaak is er een reden voor deze overgevoeligheid en kan dit eventueel langdurig verholpen worden.
Het is dus even proberen en kijken welke tandpasta persoonlijk het fijnst aan voelt.

We hopen dat het thema tandenpoetsen nu wat helderder is en we zouden zeggen gaat u aan de slag. Als er dingen nog onduidelijk of er nog vragen zijn kan de tandarts, mondhygiënist(e) of preventieassistent(e) zeker verder helpen.