Wat te doen bij tandletsel?
Het is snel gebeurd, een ongelukje waar iemand op zijn tanden valt of er iets tegen aan krijgt. En ineens zijn tanden afgebroken, staan ze los of zijn ze zelfs helemaal eruit. Dan is de paniek groot. Wat is nu te doen? Zijn de tanden nog te redden?
Het hangt ervan af, wat met het element gebeurd is en of het een melktand of een blijvende tand betreft.
Een tand is afgebroken
Betreft het een melktand, dan hoeft u het afgebroken stukje niet te bewaren. Heeft het kind last van een scherp randje, dan kan dit door de tandarts glad geslepen worden. Verder is er helaas niet veel aan te doen.
Als het een blijvende tand betreft, bewaart u het afgebroken stuk in melk of speeksel en belt u zo snel mogelijk naar de tandarts. In sommige gevallen kan het afgebroken tanddeel weer terug geplaatst worden. In de meeste gevallen moet de tand afhankelijk van de grootte van het afgebroken stuk met composiet (kunsthars) gerepareerd of met een kroon opgebouwd worden.
Een tand staat los
Gaat het om een losse melktand, dan hoeft het kind niet met spoed naar de tandarts. De tandarts kan op dit moment helaas toch niet veel voor het kindje betekenen. Maakt u voor de zekerheid wel snel een afspraak om de schade de laten beoordelen en vervolgens onder controle te laten houden. Probeer de tand(en) een tot twee weken te ontzien. Geeft u uw kind wat zachter voedsel, snijdt u het eten in hapjes zodat uw kind niet met de voortanden hoeft af te bijten.
Een paracetamolletje ter pijnbestrijding in het begin kan geen kwaad.
Betreft het een blijvende tand neemt u dan zo snel mogelijk contact met uw tandarts op. Hij zal onderzoek doen, de tand weer in zijn juiste positie brengen en spalken. De tand moet dan minimaal 2 weken worden ontzien. Vervolgens zullen er verschillende controlemomenten plaats vinden volgens het traumaprotocol.
Een tand is eruit
Als een melktand los is gekomen, hoeft het kind niet met spoed naar de tandarts. U mag de tand nooit terug plaatsen! Er bestaat anders de kans op beschadiging van de eronder liggende blijvende tand. Stopt u het tandje in het tandendoosje voor de tandenfee en maakt u een afspraak voor een controleonderzoek.
Anders is het als een blijvende tand los is gekomen. Zoekt u hem dan snel op en pakt u hem bij de kroon (dat gedeelte wat normaal boven het tandvlees te zien is). U mag hem nooit bij de wortel aanraken! Anders beschadigt zo fragiel weefsel wat nodig is voor het weer vastgroeien en het herstel van de tand. Spoelt u de tand vervolgens even af met alleen koud water. Daarna stopt u de tand weer terug in zijn tandvak. Hierbij is het niet zo erg belangrijk of hij in de juiste positie staat, als hij maar met bloed verzorgd word. Fixeert u de tand door voorzichtig op een zakdoek te (laten) bijten en zoekt u meteen een tandarts op. De tijd tussen het trauma en de eerste behandeling bij de tandarts is cruciaal voor het herstellen van de tand.
Lukt het terug plaatsen niet, bewaart u de kies dan het liefst in de mond onder de tong of in de wang. Bewaren in een beker met speeksel of koude melk is ook een optie. U mag de tand niet laten uitdrogen! Ook in dit geval is het belangrijk om zo snel mogelijk door een tandarts gezien te worden.
De tandarts zal ook hier weer de schade in kaart brengen en de tand idealiter weer in de juiste positie brengen en spalken. Het ontzien van de tand en regelmatige controles van het genezingsproces zijn heel belangrijk.
Ten slot nog een advies. Het gebruik van een gebitsbeschermer bij contactsporten (hockey, boksen, karate, basketbal, voetbal, handbal, …) verkleint het risico op tandletsel enorm!
U kunt deze poster printen. Wij geven u hier graag meer informatie over.
